با اکران فیلم سینمایی تبدیل شوندگان: آخرین شوالیه Transformers: The Last Knight در سال ۲۰۱۷، همگان از ادامه این مجموعه ناامید شدند. بااینحال در سال ۲۰۱۸ فیلم باملبی Bumblebee با کنار گذاشتن کارگردان مجموعۀ قبل یعنی مایکل بِی Michael Bay یک مجموعه جدید و موفق را آغاز کرد. پس از موفقیت این فیلم بار دیگر انتظارها از فیلم جدید بالا رفت، اما با اکران فیلمTransformers: Rise of the Beasts یک سؤال در ذهن مخاطبان ایجاد شد: اگر باید چنین کپی بیارزشی از فیلمهای ابتدایی را بهعنوان شروعکنندۀ یک مجموعۀ تازه شاهد باشیم، پس چه احتیاجی به خروج مایکل بِی از سری بود؟!
قصه تکراری آتوباتها!
فیلم تبدیلشوندگان هیچچیز جدیدی برای ارائه ندارد! داستان فیلم دقیقاً همان نبرد خیروشر همیشگی است؛ یک شرور قدرتمند با یک دلیل ساده و پیشپاافتاده قصد نابودی زمین را دارد و قهرمانان قصه با یاری و کمک یکدیگر حق آن شرور را کف دستش میگذارند؛ همین!
کل داستان در همین خلاصه میشود و هیچ تلاشی برای عمق دادن به داستان صورت نمیگیرد. لحظات حساس و مثلاً بهیادماندنی فیلم فقط به شکست موقتی قهرمانان و پیروزی ابرشروران خلاصه میشوند و بلافاصله تأثير خود را از دست میدهند؛ چراکه با یک روایت صددرصد قابلپیشبینی طرفیم که همان ابتدا لو میدهد قهرمانان داستان پیروز نهایی خواهند بود! انگار که فیلمنامهنویس اصلاً به سلولهای مغزش فرصت فسفرسوزی و اندکی خلاقیت نداده است!
این داستان و روند پیش بردن آن در نصف بیشتر فیلمهای مجموعه قبلی تبدیل شوندگان نیز تکرار شده است که در نقد فیلم Transformers: Rise of the Beasts حسابی از خجالتش درمیآییم! اگر این فیلم بهعنوان اولین اثر سینمایی ساختهشده از دنیای تبدیلشوندگان شناخته میشد، اثری شایسته و زیبا محسوب میشد، اما نه زمانی که شش فیلم قبلی نیز دقیقاً از همین سبک داستانگویی استفاده کرده باشند!
جهانی بیارزش و تصنعی!
کمی بیشتر به نقد فیلم Transformers: Rise of the Beasts میپردازیم. اینبار فیلم ما را به دهۀ نود میلادی میبرد؛ چگونه؟ ابتدا یک نمای باز از شهر و محل زندگی قهرمانان را میبینیم، سپس عدد ۱۹۹۴ پایین صفحه نمایش داده میشود؛ این تمام کاری است که فیلم برای معرفی جهان خود انجام میدهد! بهقدری فیلم در نمایش دهۀ نود ضعیف عمل میکند که هیچ احساسی به مخاطب از اینکه هماکنون در آن دوره بهسر میبرد منتقل نمیشود. تاحدی که در بررسی فیلم Transformers: Rise of the Beasts میتوان ادعا کرد که شاید فیلم در یک زمان دیگر رخ میدهد.
شاید زمان وقایع فیلم در دهۀ هشتاد باشد! حتی شاید جهان فیلم یک دنیای ماتریکسیِ تخیلی است که اصلاً وجود خارجی ندارد! سازنده هیچ تلاشی برای ساخت جهانش نمیکند. از آن بدتر، نحوۀ نمایش دهۀ نود است. فیلم تبدیل شوندگان: ظهور جانوران نهتنها کوچکترین زاویۀ دیدی را از دهۀ نود برای مخاطبانش خلق نمیکند، کمترین تلاشی برای تأثيرگذاری این دهه بر وقایع فیلم نیز نمیکند!
در نقد فیلم تبدیل شوندگان باید بگوییم یکی از قوانین اصلی در نوشتن فیلمنامه، ارتباط تمام موارد داستان با روایت و تأثيرگذاری آن بر حوادث فیلم است. فیلم ادعا میکند با نمایش اتفاقات خود در یک دورۀ متفاوت نسبتبه سری قبلی فیلم کلیشهها را میشکند و به نوآوری میرسد، اما در عمل بههیچوجه چنین چیزی را نمایش نمیدهد.
فقط برای از سرباز کردن و رفع تکلیف یک تاریخ تصادفی و متفاوت نسبتبه فیلمهای قبلی را انتخاب میکند و بدون کوچکترین گسترش و پرداخت اصولی به آن داستانش را جلو میبرد. از همۀ اینها بدتر، کارگردان انتظار دارد مخاطبان این موارد را بپذیرند! اینحد از نادان فرض کردن مخاطب و توهین به شعور او خودش یک نوآوری است!
اکشنهایی بیهیجان و کمرمق!
در این قسمت از نقد فیلم Transformers: Rise of the Beasts به تحلیل مبارزهها و سکانسهای اکشن فیلم میپردازیم که همیشه از نقاط قوت اصلی فیلمهای مجموعهای بودهاند. نکتۀ اشتراکی که در مبارزههای فیلمهای مجموعهای ـ حتی بدترینشان ـ یافت میشود، حماسی و باجزئیات بودن آنهاست. مبارزههای این فیلمها بهزیبایی تلاش و تقلای رباتها را در مبارزه و آسیبپذیریشان نمایش میدهند.
در پایان هر مبارزه مخاطب دندانهای خود را روی هم فشار میدهد! به این مبارزههای طاقتفرسا، حرکات آکروباتیک و نمایشی را هم اضافه کنید. سکانسهای اکشن مجموعهفیلمهای تبدیلشوندگان همیشه نقطهقوت مجموعه بودهاند؛ بهطوریکه هربار هنگام یک یا چند نقد فیلم خارجی که از هر فیلم میشد، روی آنها برای جذب مخاطبان مانور داده میشد و بعضی از مخاطبان فقط بهخاطر همین سکانسهای مبارزه این مجموعهفیلمها را تماشا میکردند. با اینحال و در کمال ناباوری، جدیدترین سری از فیلم تبدیلشوندگان همین مبارزههای جذاب را هم ندارد!
سکانسهای اکشن فیلم جدید تبدیلشوندگان واقعا دلمان را خون کرد! در این فیلم نه خبری از فنون رزمی آکروباتیک است و نه خبری از حرکات تمامکنندۀ متفاوت و جذاب! حرکات تمامکننده بهقدری تکراری هستند که سه ربات اصلی در فیلم یک نوع حرکت را روی حریفان پیاده میکنند؛ درحالیکه اگر فقط پنجدقیقه از مبارزههای فیلم بامبلبی Bumblebee و فنونی را که او و دشمنانش روی هم اجرا میکنند تماشا کنید، از شدت تنوعِ حرکات متوجه گذر زمان نمیشوید!
یکی دیگر از نقاط برجستۀ مبارزههای فیلمهای قبلی، استفادۀ رباتها از محیط پیرامونشان برای برتری یافتن از حریفانشان بود. بهطور مثال، در فیلم Transformers: Revenge of the Fallen شخصیت آپتیمِس پرایم کبیر Optimus Prime همانند جکیچان Jackie Chan، که یک بشقاب سفالی را به شکم حریفش پرتاب میکند، اینبار تنۀ غولپیکر یک درخت را بر شکم دیسِپتیکان Decepticon نگونبخت میکوبد!
تنها قسمتی از مبارزههای فیلم که یک سکانس تیراندازی جذاب و تماشایی را نمایش میدهند، صحنۀ بازگشت بامبلبی از مرگ و پرش آزاد او از هواپیما بهسمت پایین است که از همانجا شروع به تیراندازی میکند و مهارت خود را بهرخ میکشد. درنهایت، سکانس با یک اشارۀ زیبا به درگیری پایانی فیلم صورت زخمی Scarface با بازی آل پاچینو Al Pacino، کار خود را بهنحو احسن بهپایان میبرد.
غیر از موضوعی که در بالا ذکر کردیم، سایر مبارزههای فیلم چنگی بهدل نمیزنند و بههیچوجه در سطح مبارزههای گسترده و نفسگیر فیلمهای قبلی ظاهر نمیشوند! افسوس که بهجای تمجید از مبارزههای فیلم، ناچار به کوبیدن آنها در نقد فیلم تبدیل شوندگان ظهور جانوران شدیم!
شخصیتهای تکبعدی و نیمبعدی!
در این قسمت از نقد و بررسی فیلم به شخصیتپردازی کاراکترها میپردازیم. جدیدترین اثر از مجموعۀ تبدیل شوندگان میزبان شخصیتهای بسیاری است. علاوهبر ماکسیمالها که گونهای متفاوت و پیشرفتهتری نسبتبه آتبوباتها هستند، شاهد آتوباتهای گوناگونی همچون میراژ، آرکی، ویلجک و استراتوسفر هستیم. از ماکسیمالها نیز آپتیمس پرایمال، ایرازور، چیتور، راینوکس و اَپِلینک در فیلم حضور دارند.
تنها با یک نگاه به لیست طولانی شخصیتهای فیلم و زمان دو ساعتۀ آن متوجه کافی نبودن زمان فیلم برای پرداخت درست به شخصیتها میشویم. البته شخصیتهای اصلی فیلم مثل آپتیمس پرایم و نوآ دیاز با بازی آنتونی راموس وضعیت بهتری دارند. هریک از این شخصیتها در ابتدا قصد نجات سیارۀ خود را از دست ربات سیارهخوار بزرگ یعنی یونیکورن دارند و به سرنوشت نفر مقابل اهمیتی نمیدهند، اما با پیشروی فیلم، آپتیمس و نوآ درنهایت با یکدیگر متحد میشوند و با همکاری هم جلوی یونیکورن و نابودی زمین را میگیرند.
در اینجا شاهد رشد شخصیتی نسبتاً مناسبی هستیم که با وجود کلیشهای بودن موضوع، همچنان یک نقطهقوت محسوب میشود. بهعلاوه، نحوۀ ارتباط هزاران سالهای که ماکسیمالها با قبیلهای از سرخپوستان داشتند یک پیشزمینهی مناسب را از ماکسیمالها نشان میدهد و به آن اعتبار میبخشد. اگرچه همین ارتباط نیز اندکی سرسری است، در مقایسه با سایر قسمتهای جهان فیلم در وضعیت بهتری قرار دارد.
بامبلبی نیز مثل همیشه که نقطهقوت همۀ فیلمهاست، اینجا شخصیت مکمل جذابی دارد که در قسمتهایی از فیلم حتی از آپتیمس پرایم نیز بهتر خودش را نشان میدهد! اما این موارد تنها ویژگیهای مثبت شخصیتپردازی در نقد فیلم تبدیل شوندگان ظهور جانوارن هستند! سایر شخصیتهای فیلم در بهترین حالت یک تیپ با انگیزههای ابتدایی بهشمار میروند.
در این بین وضعیت اِلِنا والاس با بازی دامینیک فیشبک از بقیه بهتر است. او بهعنوان یک متخصص اشیای باستانی با پیدا کردن یکی از کلیدهای گشایش دروازۀ ورود یونیکورن به زمین، خواهان جلوگیری از ورود یونیکورن به زمین و نابود کردن محل زندگیاش است. درواقع النا والاس بهغیر از قبیلۀ سرخپوستان، تنها شخصیت انسان در فیلم است که یک کاراکتر منطقی را نمایش میدهد.
علاقۀ او به آثار باستانی و روحیۀ ماجراجویانهاش از همان ابتدا به مخاطب نمایش داده میشود و تماشاگر با اقدامهای بعدی او نیز ارتباط برقرار میکند. در طرف مقابل نوآ دیاز چنین ویژگیای ندارد. انگیزههای شخصی او کوچکترین وجه اشتراکی با انگیزۀ او در نجات دنیا پیدا نمیکنند. فیلم هیچ دلیل قانعکنندهای ندارد تا نشان دهد نوآ دیاز همان فرد منتخب از بین انسانها برای نجات زمین است. درنتیجه، مخاطب باوجود تمام تلاشهای کارکتر نوآ دیاز اهمیتی به سرنوشت او نمیدهد.
سایر شخصیتها در نقد فیلم Transformers: Rise of the Beasts وضعیت به مراتب بدتری دارند. آنها فقط برای پر کردن وقت فیلم داخل قصه گنجانده شدهاند! شخصیتهایی مثل آرکی، ویلجک، چیتور و راینوکس صرفاً در فیلم حضور دارند و هیچ نقش مهمی در آن ایفا نمیکنند! ویلجک یک لهجۀ آمریکای لاتین دارد و سر همین موضوع با کاراکتر نوآ یک گفتوگوی کمدی و کوتاه میکند. خب؛ که چه شود؟ فایدۀ این لهجه کجاست؟ چه اثری در روند فیلم میگذارد؟ متأسفانه هیچ تأثيری. درمجموع، شخصیتپردازی محصول جدید دنیای تبدیل شوندگان حرف خاصی برای گفتن ندارد!
در ادامۀ نقد و بررسی فیلم Transformers: Rise of the Beats به بررسی شخصیتهای منفی فیلم میپردازیم.
فیلم تبدیل شوندگان: ظهور جانوران؛ یاد خبیثان قبلی بهخیر!
وضعیت خبیثان فیلم نیز بهتر از قهرمانان نیست. غیر از یونیکورن سیارهخوار، سه شخصیت منفی اصلی در فیلم حضور دارند که عضو گروه تروکانها هستند. گروه تروکانها زیرمجموعهای از دیسِپتیکانها محسوب میشوند و تهدید ضعیفتری برای آتوباتها هستند، اما در این فیلم نقش آنتاگونیست اصلی را بازی میکنند.
توضیح اصطلاح سینمایی آنتاگونیست: به شخصیت خبیث و منفی فیلم که در تقابل و دشمنی با شخصیت مثبت است، آنتاگونیست میگویند.
با اینکه استفاده از تروکانها بهجای دیسپتیکانها حرکتی هوشمندانه و جدید است، اما از این پتانسیل بهشکل بدی استفاده میشود. فیلم نهتنها توضیحی راجعبه این سه شخصیت منفی نمیدهد، بلکه در نمایش قدرتها و تواناییهای آنان نیز شکست میخورد.
شاید شخصیت اسکورج در ابتدا دمار از روزگار قهرمانان قصه دربیاورد و حتی بامبلبیِ دوستداشتنی را بکشد، اما در انتها بهخاطر بیهدف و بیسروته بودن مبارزهها بهشکلی ناگهانی ضعیف و آسیبپذیر میشود. بهخاطر نداشتن سروته در مبارزهها، آپتیمس پرایم بهراحتی اسکروج را در نبرد نهایی شکست میدهد؛ درحالی که در مبارزههای ابتدایی فیلم پرایم حتی یک خراش هم روی اسکورج نینداخت!
دو ربات آنتاگونیست دیگر، نایتبرد و بتلترپ وضعیت بهمراتب بدتری دارند. آنها اوایل فیلم بهشکلی غیرمنطقی قوی هستند؛ بهحدیکه مخاطب آنها را شکستناپذیر میبیند، اما در مبارزهی پایانی بامبلبی تنها با یک حرکت هردوی آنها را نابود میکند! ما حتی یک نمای کامل از این دو ربات را نمیبینیم!
واقعاً عجیب است که چطور شروران کاریزماتیکی مثل لاکدون و سِنتینِل پرایم جای خود را به شروران نیمبعدی این فیلم دادهاند! درمجموع، شروران و قهرمانان در نقد فیلم Transformers: Rise of the Beasts نکتهی مثبتی تلقی نمیشوند و چیزی برای ارائه ندارند!
دسترسی به نقد فیلمهای مهم جهان در مجله هنری اهل سینما!
فیلم سینماییTransformers: Rise of the Beasts جدیدترین اثر مجموعۀ سینمایی تبدیلشوندگان است که در ظاهر با وعدۀ یک شروع جدید وارد میدان میشود اما در باطن چیزی فراتر یک از کپی بیارزش و تکراری از فیلمهای قبلی مجموعه نیست! جای افسوس و تأسف دارد که چطور پولهایی کلانی صرف ساخت چنین آثار بیارزشی میشوند؛ در صورتی که اگر یکچهارم همین پول را به فیلمسازان مستقل اما ریسکپذیر بدهند، آثاری کاملاً جدید و غیرکلیشهای میسازند!
اگر به دنبال سایتی برای نقد فیلمها و سریالهای روز جهان میگردید، ما به شما سایت اهل سینما را معرفی میکنیم. مجله هنری اهل سینما منبع اختصاصی نقدوبررسی آثار سینمایی روز و مهم دنیاست و با تکنیکهای جدید و منحصربهفرد به بررسی لایههای مختلفی از فیلمها میپردازد. شما بهراحتی میتوانید با وارد کردن آدرس سایت www.fromcinema.com در مرورگرتان نقدهای این سایت را بخوانید. در سایت اهل سینما یک قسمت اختصاصی به نام اسطوره در سینما وجود دارد که نویسندگان این بخش به تحلیل ویژۀ روایتهای اساطیری در فیلمهای جهان میپردازند.
پایان رپورتاژ اگهی