صنایع دستی رشت
گمج ، نوعی دیگ و کاسه گلی لعابدار وته گرد خورشت پزی هست و نوخون نیز از همان جنس و درپوش آن هست . سابق بر این ، که اشیاء فلزی به ندرت کاربرد داشت ، گمج بهترین و اساسی ترین وسیله ی پختن گیلانیان بوده امروزه اگرچه ظروف فلزی جای آن را گرفته هست .
اما برخی خانواده ها سنتی و اغلب خانواده های روستایی ، هنوز از گمج استفاده می کنند و معتقدند که پختن خورشت ، در آن آسوده تر و مطبوع تر هست و باقی مانده خورشت در آن را روی چنبره ای گیاهی به نام گمج دانه ( gamaj dana ) قرار می دهند .
بهترین گمج و نوخون ها را در جیرده و روستاهای حومه ی شفت نظیر خرطوم می سازند . سفالگران و کوزه گران منطقه ، که در پخت لعاب مهارت دارند ، رنگ سبز روی آن را معمولاً از مخلوط پودر شیشه با بریدن و سرب بدست می آورند .
گمج ، نوعی دیگ و کاسه گلی لعابدار وته گرد خورشت پزی هست
گمج ها انواع و اقسام مختلف دارند :
گمج های یک مرغی کوچک ، دو مرغی میانه ، سه مرغی بزرگ و بزرگ تر از آن مخصوص مهمانهای اعیانی هست .
این کاسه سابق بر این ، بزرگ شهر رشت و در فروشگاهها مخصوص وسایل آشپزخانه سنتی و نیز پایان شهرهای استان به آسودگی یافت می شد. امروز با آمدن دیگ، از استفاده ی گمج و نوخون ، حتی در روستاها نیز کاسته شده هست روز بازارها هفتگی در گیلان ، مناسب ترین موقعیت خرید گمج و نوخون هست . با این حال ، گمج و نوخون به عنوان سوغات درون فامیلی، هدیه از ولایت به حساب می آید .
منبع:seeiran.ir
